आज, गुरुवारपासून कंपन्यांसाठी शेअर बायबॅकचे (stock market) नवे नियम लागू झाले आहेत. बाजार नियामक सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडियाने (सेबी) बुधवारी स्टॉक एक्स्चेंजद्वारे शेअर बायबॅक करणाऱ्या कंपन्यांसाठी बोली, किंमत आणि प्रमाण यावर निर्बंध लादले आहेत.
सेबीने एका परिपत्रकात म्हटले की, नवीन निर्बंधांनुसार, एखादी कंपनी ज्या दिवशी शेअर्स खरेदी करते त्या दिवसाच्या आधीच्या १० ट्रेडिंग दिवसांमध्ये तिच्या शेअर्सच्या सरासरी दैनंदिन ट्रेडिंग व्हॉल्यूमच्या (मूल्यानुसार) २५% पेक्षा जास्त शेअर्स खरेदी करू शकत नाहीत.
याशिवाय कंपनी प्री-ओपन मार्केटमध्ये, नियमित ट्रेडिंग (stock market) सत्राच्या पहिल्या ३० मिनिटे आणि शेवटच्या ३० मिनिटांमध्ये बोली लावू शकणार नाही. तसेच कंपनीची ऑर्डर किंमत शेवटच्या ट्रेड केलेल्या किमतीच्या दोन्ही बाजूला १% च्या मर्यादेत असावी.
दरम्यान सेबीने कंपन्या आणि ब्रोकर्सना या नियमांचे पालन करण्याचे आदेश दिले असून वरील नियम पाळले जात आहेत की नाही हे पाहण्याची जबाबदारी स्टॉक एक्स्चेंजला दिली आहे. जर कोणी या नियमांचे उल्लंघन करताना आढळले तर त्याला दंड आणि इतर कारवाईला सामोरे जावे लागेल.
सध्या, कंपन्यांकडे शेअर्स खरेदी करण्यासाठी स्टॉक एक्सचेंज (stock market) आणि टेंडर ऑफर असे दोन पर्याय आहेत. कंपन्यांसाठी शेअर बायबॅकचे नवीन नियम आज म्हणजेच ९ मार्च २०२३ पासून लागू झाले आहेत.
फेब्रुवारीमध्ये नियम बदलले
लक्षात घ्या की सेबीने फेब्रुवारीमध्ये शेअर बायबॅकची प्रक्रिया सुव्यवस्थित करण्यासाठी, गुंतवणूकदारांना समान ट्रेडिंग क्षेत्र प्रदान करण्यासाठी आणि व्यवसाय करण्याच्या सुलभतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी शेअर बायबॅक नियमांमध्ये सुधारणा केली होती. या नियमांनुसार, स्टॉक एक्सचेंजद्वारे कंपन्यांचे शेअर बायबॅक टप्प्याटप्प्याने बंद केले जाईल.
- यामुळे विद्यमान प्रक्रियेतील त्रुटी दूर होतील.
- याशिवाय, बायबॅकच्या रकमेपैकी ७५% स्टॉक एक्स्चेंज मार्गाने वापरावे लागतील, जे आधी ५०% होते.
- स्टॉक एक्स्चेंजच्या एका वेगळ्या विंडोद्वारे बायबॅक (stock market) केले जातील जोपर्यंत त्यांना एक्सचेंजेसद्वारे परवानगी दिली जात नाही.
